Petra van den Broek, DUO: "Uitvoerders denken actief mee"
Als senior adviseur Strategie en Innovatie ben ik veel bezig om de relatie tussen DUO en de buitenwereld te versterken. Op dit moment doe ik dat onder andere in het traject Werk aan Uitvoering waarin ik enerzijds de DUO-inbreng voorbereid en anderzijds projectmanager ben van het handelingsperspectief ‘Statuur en aantrekkelijkheid van de uitvoering’.
Verhaal
De afgelopen decennia ben ik bij verschillende Rijksoverheid organisaties betrokken geweest bij het leggen van verbindingen tussen verschillende werelden. Rond 2000 werkte ik bij het ministerie van Volksgezondheid (VWS). Zo’n tien jaar eerder was de ‘Wet Collectieve preventie volksgezondheid’ in werking getreden die er onder meer voor zorgde dat gemeenten werden aangesloten bij een van de GGD’s. De eerste jaren werden gemeenten bij de uitvoering van de wet nog financieel ondersteund door het Rijk, maar na verloop van tijd stopte dat. De aandacht voor gezondheidsbeleid bij gemeenten verslapte. VWS heeft de handschoen toen opgepakt en is samen met de gemeenten en de GGD’s het actieprogramma ‘Versterking gemeentelijk gezondheidsbeleid’ gestart. Het programma moest gemeenten helpen hun gezondheidsbeleid te verbeteren en ook leiden tot een verbetering van de kwaliteit van het functioneren van de GGD’s.
Door het actieprogramma zijn gemeenten het thema gezondheid meer op de kaart gaan zetten. Daarnaast is er bij alle partijen meer bewustwording gekomen dat gezondheidsbeleid zich niet alleen moet richten op het beter maken van individuele burgers, maar dat je je beleid ook moet richten op preventie. Als overheid moet je het mogelijk maken dat burgers collectief gezond kunnen leven. En dat betekent dat je gezamenlijk moet nadenken hoe je dat vorm wilt geven. Bijvoorbeeld door meer fietspaden aan te leggen of door binnensteden autoluwer te maken.
Het actieprogramma heeft ertoe geleid dat niet alleen gemeenten en GGD’s, maar ook VWS gedwongen werden om samen na te denken over gezondheidsbeleid en dat in nota’s vast te leggen. Alle partijen behielden daarbij hun eigen verantwoordelijkheid. Dat laatste is naar mijn idee ook belangrijk: handelen binnen een groter geheel en daarbij vanuit je eigen verantwoordelijkheid het goede voorbeeld geven.
Het huidige WAU-traject vind ik ook een goed voorbeeld van samenwerking tussen heel veel partijen. Het is uniek dat er trekkers zijn van zowel uitvoering als beleid die samen optrekken en het programma vormgeven. Uitvoerders zijn nu deel van het ambtelijk voorportaal ACU en dat is bijzonder. We denken actief mee over de opvolging van de handelingsperspectieven en schrijven mee aan de plannen en brieven. Ik heb nog niet eerder zo’n brede samenwerking gezien, met zoveel verschillende overheden en uitvoeringsorganisaties. Laten we daar zuinig op zijn.