WaU-sessie Luisteren naar burgers
Wouter Mensink leidde onlangs de WaU-sessie Luisteren naar burgers. In zijn elf jaar als onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) deed hij ruime ervaring op met burgerparticipatie en burgerinitiatieven. Die brengt hij nu in de praktijk als adviseur bij het bureau Public Mediation.
De WaU-sessie was verdeeld in drie blokjes over achtereenvolgens: het belang van luisteren; waar je gaat luisteren; en waarop je gericht bent tijdens het luisteren. Deelnemers waren beleidsmedewerkers van departementen en vertegenwoordigers van uitvoeringsorganisaties.
Het belang van luisteren
Het is bewezen dat luisteren naar mensen in hun eigen omgeving goed werkt. Net zoals gesprekjes bij de koffieautomaat vaak veel opleveren, voegt een informele setting dan veel toe. Dat levert meestal veel inhoudelijke informatie op, naast de informele contacten die worden gelegd.
Waar (en hoe) ga je luisteren?
Het maakt een wereld van verschil waar (en ook hoe) je gaat luisteren. Een ontmoeting in een boksring – zoals georganiseerd door het burgerinitiatief Stadspodium Utrecht – is heel anders dan vanaf een podium in gesprek proberen te komen met de burger. Probeer van tevoren een-op-een helder te krijgen wat de frames en de perspectieven van de mensen zijn die je even later in een groep zult ontmoeten. Doe je dat niet, dan krijg je zeker met een grote groep alles als een bak over je heen gestort en verdrink je.
Waarop ben je gericht als je luistert?
Het gaat er dus om vooral die frames boven water te krijgen en daaraan je aannames te toetsen over hoe je denkt dat de situatie in elkaar zit. Het conflict kan een constructieve rol spelen. De energie hoeft niet gericht te zijn op het voorkómen of ‘oplossen’ van conflict. Je kunt ervan leren door het aan te gaan: als je goed luistert en mensen serieus neemt dan ontdek je wat hen echt dwarszit.
Ervaringen van deelnemers
Marloes Telle is bij het ministerie van BZK projectleider Leiderschap van het rijksbrede programma Grenzeloos samenwerken. “Ik woonde deze WaU-sessie bij om collega’s van andere departementen te spreken en van hen te leren. Op een departement gaat het vaak over de burger, maar die staat op afstand en spreek je eigenlijk nooit. Het was leerzaam als input voor activiteiten die wij nu ontwikkelen. Tegelijkertijd heb ik nieuwe kennis opgedaan, zoals over het maatwerkatelier bij het ministerie van SZW.”
Sandra Taal werkt als bestuursadviseur bij de afdeling Concernstaf, Personeel & Organisatie van RVO en is ook WaU-contactpersoon binnen RVO. “Goed luisteren naar burgers is natuurlijk één van de kernpunten van het programma Werk aan Uitvoering. Deze sessie is een aanrader, omdat je leert om echt vanuit een ander perspectief te kijken naar wat je doet. De kennis en inzichten die ik opdoe deel ik vervolgens breed binnen RVO in een vast overleg met collega’s uit allerlei verschillende disciplines.”