Een kijkje in de keuken van de hersteloperatie toeslagen
Donderdag 18 januari bracht programma-directeur-generaal Christa Klijn een bezoek aan de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT). De UHT staat aan de lat om het financieel herstel van gedupeerde ouders vorm te geven.
Ook leden van de Manifestgroep – een samenwerkingsverband van uitvoeringsorganisaties UWV, SVB, SBN, CJIB, DUO, KvK, Kadaster, IND en CAK – waren aanwezig. Doel van de dag: inzicht geven in de wijze waarop UHT erkenning geeft en financiële compensatie biedt aan ouders en andere gedupeerden van de toeslagenaffaire. En welke onderliggende dilemma’s daarbij een rol spelen.
De route van herstel
Tijdens het bezoek volgden de deelnemende bestuurders de stappen die ouders doorlopen in het proces van financieel herstel. Van eerste toets tot en met afronding, integrale beoordeling en bezwaar. Ze namen een kijkje bij de teams Service & Ouderinteractie, Teams Integrale beoordeling regulier (RIB) en Versnelde integrale beoordeling (MIB), Team Verzoeken Persoonlijk Dossier (VPD), Team Nieuwe regelingen en Team Bezwaar, Team Acute nood en Brede hulp.
- Team Ouderinteractie praat direct met ouders en gebruikt hun ervaringen om het proces te verbeteren.
- Team Nieuwe Regelingen gaat over onder andere de kindregeling. Het team spoort onder andere jongeren aan om persoonlijk contact te zoeken als ze ergens last van hebben in het proces, zodat ze beter geholpen kunnen worden.
- Team Acute nood en Brede hulp heeft een belangrijke signaleringsfunctie als er iets heel erg misgaat in een individueel geval en fungeert bijna als eerstelijns maatschappelijk werk. Dit team heeft veel uithuiszettingen weten te voorkomen.
- Team Maatwerk heeft contact met persoonlijk zaakbegeleiders die heel belangrijk zijn in de persoonlijke connectie met ouders en ook hun best doen om regulier beleid te helpen verbeteren. Daarmee loopt UHT voorop in een ontwikkeling die ook bij het ministerie van SZW steeds meer vaart krijgt.
UHT heeft de afgelopen periode veel aandacht besteed aan diversiteit en inclusie in de werving van mensen. Daardoor zijn de teams gemêleerd van samenstelling waardoor het beste van allerlei achtergronden en culturen is verenigd. Dit helpt de teams zich goed in te kunnen leven in de problematiek van ouders en gedupeerden.
Na het bezoek aan de teams volgde een rondetafelgesprek, waarin de deelnemers samen met Anne Coenen (directeur UHT) en Ditte Hak (directeur-generaal Dienst Toeslagen) ervaringen uitwisselden en vragen stelden over herstel en bezwaar, of en hoe het sneller kan, en hoe UHT in zo’n korte tijd een complexe organisatie als deze heeft weten op te zetten. Het gaf de deelnemende bestuurders een goed beeld van de kansen en knelpunten in de uitvoering. Ook de uitwisseling van beelden en ervaringen van de verschillende deelnemende uitvoerders op het gebied van organisatieontwikkeling werd als waardevol gezien om de publieke dienstverlening verder te verbeteren. Zo was een gedeelde observatie dat verschillende overheidsorganisaties bezig zijn met de hersteloperatie voor mensen en het goed is te kijken hoe we lessen of knelpunten samen kunnen brengen om daarvan ‘samen te leren’.
Christa Klijn: “dit soort bezoeken zijn goed om met elkaar te begrijpen wat er speelt in collega-organisaties. Het bezoek aan UHT laat zien hoe gedreven de medewerkers zich voelen om gedupeerden echt te helpen en te horen dat sommige gedupeerden aangeven zich door de betrokkenheid van medewerkers echt gehoord voelen.”